aayla |
Mrs.Secura |
|
|
Dołączył: 22 Gru 2005 |
Posty: 608 |
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/3
|
|
|
|
|
|
|
|
Molier "Skąpiec"
Molier (Jan Baptysta Poquelin) jest twórcą komedii nowożytnej. Był on dramaturgiem, aktorem, dyrektorem teatru, nadwornym komediantem króla Ludwika XIV, autorem ponad trzydziestu komedii, które wystawiał z wielkim powodzeniem. Do najznakomitszych należą: „Chory z urojenia”, „Skąpiec” i ”Świętoszek”.
„Skąpiec” został po raz pierwszy wystawiony w roku 1668, a treść tej komedii przedstawić można następująco. Oto główną postacią utworu jest skąpy mieszczanin Harpagon, który nie tylko tyranizuje wszystkich mieszkańców swojego domu, ale w dodatku staje na drodze do szczęścia własnych dzieci. Jego syn Kleant kocha Mariannę, natomiast córka Eliza odwzajemnia uczucia Walerego, który chcąc być bliżej ukochanej przyjmuje posadę intendenta w domu jej ojca. Niestety, Harpagon postanawia wydać córkę za Anzelma, zgadzającego się poślubić ją bez posagu, syna chce związać z bogatą wdową, natomiast Mariannę chce sam pojąć za żonę, wykorzystując do swych swatów intrygantkę Fozynę. Źródłem komizmu tego utworu jest przede wszystkim Harpagon, który żyje w stałym lęku przed wydatkami i kradzieżą, uprawiając potajemnie lichwiarstwo. Stąd Kleant, zmuszony do pożyczania na procent, nagle orientuje się, że stał się dłużnikiem własnego ojca. Innym, bardzo zręcznym epizodem jest scena, w której Harpagon, zmuszony do wydania przyjęcia na cześć Marianny, daje polecenia swym sługom oraz mistrzowi Jakubowi, kucharzowi i stangretowi w jednej osobie, zaś Walery, chcąc schlebić skąpcowi, dystansuje go w wymyślaniu coraz to nowych oszczędności. Intryga rozwiązuje się, gdy służący Kleanta, Strzałka, kradnie cenną szkatułkę Harpagona, a Walery, oskarżony przez Jakuba o tę kradzież, w wyniku nieporozumienia przyznaje się, że kocha Elizę. Na dodatek okazuje się, iż jest bratem Marianny i synem Anzelma. W tej sytuacji ojciec ustępuje mu pola, natomiast Kleant zwraca szkatułkę pod warunkiem zgody na jego matrymonialne zamiary.
„Skąpiec” jest więc nieco wykrzywionym obrazem rodziny francuskiego baroku, poddanej całkowitej i okrutnej woli ojca. Imię Harpagon to po grecku „skąpiec”. Temat komedii zaczerpnął Molier ze starożytnego komediopisarza greckiego Plauta. Skąpstwo Harpagona ma tu dwa oblicza: jedno - odrażające, drugie zaś komiczne i rozbrajające przez swą naiwność. Harpagon wzbudza wstręt jako niehonorowy i bezwzględny lichwiarz i oszust oraz twardy, samolubny i obojętny ojciec. Cechy te złagodzone są przez jego maniactwo graniczące z niedorzecznością. W finale sztuki zostaje utrwalony obraz skąpca, który jest po prostu zdziecinniałym starcem. W komedii znajdują się też elementy ukazujące stosunki, które panowały w ówczesnym społeczeństwie francuskim oraz mentalność i zwyczaje żyjących wówczas ludzi (małżeństwa dla pieniędzy, groźby zamknięcia nieposłusznej córki w klasztorze). Wiele spośród tych cech ma wymiar ponadczasowy. I obecnie występują postacie chorobliwych skąpców, krzywdzących najbliższą rodzinę, ludzi obłudnych i zaślepionych chciwością, kochających nade wszystko pieniądze. |
|